İçindekiler
Menisküs Yaralanaması Nedir
Menisküs uyluk kemiği ve kaval kemiği arasında yer alan kıkırdak yapısında sert yastıkçıklardır. Her dizde iç ve dış olmak üzere iki adet hilal şeklinde menisküs bulunur. Menisküsler kaval kemiği üst eklem yüzeyine bağ dokusu ile gevşek olarak tutunurlar ve eklem yüzeyinin 1/3-1/2 kadarını kaplarlar. Bu bölgede oluşan hasarlarla menisküs yaralanması oluşur.
Menisküs Ne İşe Yarar
Menisküsler diz ekleminin biyomekanik yapısında hayati öneme sahiptir. Diz ekleminin stabilizasyonunda, yük taşımada, ekleme binen yüklerin dağıtılması, eklem kıkırdağının korunması, şok (darbe) emilimi, eklem yüzeyi uyumunu sağlamak ve eklem yüzeyinin kayganlığının sağlanmasında önemli rol oynarlar.
Menisküs Yaralanması Nasıl Oluşur
Menisküs yaralanmaları temaslı spor branşları, bireysel spor branşları, futbol, basketbol ve güreş sporu yapanlarda yaygın olarak görülmektedir. Bununla birlikte trafik kazaları, diz üzerine düşmeler, dize gelen direkt darbeler de menisküs yaralanmalarına neden olabilmektedir. Diz çökmesi gereken mesleklerde de menisküs yaralanmaları artmaktadır. Özellikle 60 yaş üzerindeki bireylerde çok küçük travmalar dahi dejeneratif menisküs yırtıkları oluşturabilmektedir. Aktivite seviyesinin yüksek olması ve vücut kitle indeksinin >25 olması menisküs yaralanma riskini arttırmaktadır. Bununla birlikte erkek cinsiyet, ileri yaş ve diz eklem stabilitesini bozan ön çapraz bağ yaralanmaları da menisküs yaralanması riskini arttırmaktadır
Menisküs Yaralanmasının Belirtileri Nelerdir
-Diz ekleminin iç yanı ve dış yanında hassasiyet ve ağrı hissedilir.
-Çöküp kalkma sırasında diz ağrısı şiddetlenebilir hatta bu hareketi yapmaya izin vermeyebilir.
-Menisküs yırtıkları eklem yüzeyinde yer değiştirerek kilitlenme ya da takılma hissi gibi mekanik belirtilere neden olabilir.
-Diz ekleminde şişlik ve eklem hareket açıklığının son noktalarında kısıtlılık oluşabilir. Eğer eşlik eden bir bağ yaralanması yoksa şişlik çok belirgin olmayabilir.
-Menisküs kanlanması az olan bir doku olduğundan yaralanması halinde diz ekleminde ciddi bir ödem oluşmasını beklemeyiz.
-Menisküs yaralanması kanlanmanın az olduğu bir bölgede ise hemen belirti vermeyerek 24 saat sonra dizde şişlik ve ağrı şikayetleri ile ortaya çıkabilir.
-Büyük menisküs yırtıkları (kova sapı yırtık) ise şiddetli ağrı ve dizde kilitlenme ile ortaya çıkarak acil artroskopik cerrahi tedavi gerektirebilir.
– Menisküs yaralanmalarında tanı amacıyla seçilecek görüntüleme yöntemi manyetik rezonans görüntülemedir (MRG).
Menisküs Tedavisi
Her menisküs yırtığı cerrahi operasyon gerektirmez. Bireyin dizi kilitlenmiyorsa, durum dengelendiyse, ağrı ilerlemiyorsa ve semptomlar ile belirtiler hafifliyorsa fizyoterapist tarafından yapılan tedavi programı ile iyileşme gerçekleşir.
Diz ekleminde kilitlenme ya da takılmaların olması, eklem hareket açıklığında kısıtlılık, yaralanma anına dair diz ekleminde ciddi bir dönmenin tariflenmesi ve sonrasında sportif aktiviteye devam edilememesi, menisküs yaralanması ile beraber ön çapraz bağ yaralanmasının olması ve 3-6 haftalık konservatif tedaviye rağmen şikâyetlerin devam ediyor olması gibi durumlarda artroskopik cerrahi tedaviye ihtiyaç duyulduğu düşünülür. Cerrahi girişim sırasında “menisektomi” ya da “menisküs tamiri” yapılabilir. Menisektomi sonrasında spora dönüş yaklaşık 4 hafta sonraya planlanırken, menisküs tamirinde bu süre ortalama 12 haftayı bulmaktadır.
Menisküs Yaralanması Sonrası Fizik Tedavi
Menisküs yaralanması sonrası rehabilitasyon uygulamaları iyileşmeyi hızlandırır. Ödemi ve ağrıyı azaltmak için buz uygulaması, elektroterapi tedavisi uygulanır. Tam diz hareket açıklığı sağlamak, diz çevresi kas kuvvetlerini arttırmak, fonksiyonel performansı arttırmak, spora ya da günlük aktivitelerine dönmesi için germe, kuvvetlendirme, dayanıklılık ve çeviklik egzersizleri kişiye göre hafta hafta ilerleyici şekilde olacak şekilde hazırlanır.
Konservatif tedavi ya da artroskopik cerrahi tedavi sonrasında uygulanan rehabilitasyon sonrasında
- Diz ekleminde ödem olmaması
- Eklem hareket açıklığının tam olarak sağlanmış olması
- Kuadriceps ve hamstring kas gruplarının normal işlevini yerine getirebilmesi,
- İyi bir denge ve propriyosepsiyonun sağlanması
- Fonksiyonel egzersizlerin zorlanmadan yapılabilmesi
- Antrenman sırasında diz eklemine yönelik bir şikayetin olmaması halinde spora dönüşe izin verilir.
Randevu ve bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.